HPS, High Pressure Sodium (Yüksek Basınçlı Sodyum) kelimelerinin baş harflerinden oluşan kısaltmadır. HPS, yüksek yoğunluklu deşarj (HID) lambalar sınıfında yer alır ve yüksek verimli ışık kaynaklarından biridir. HPS, yüksek verimi, küçük boyutları ve uzun ömrü ile sokak aydınlatması için en yaygın kullanımı bulunan lamba çeşitlerinden biridir.
HPS, High Pressure Sodium (Yüksek Basınçlı Sodyum) kelimelerinin baş harflerinden oluşan kısaltmadır. HPS, yüksek yoğunluklu deşarj (HID) lambalar sınıfında yer alır ve yüksek verimli ışık kaynaklarından biridir.
HPS lambası içinde alüminyum oksit seramikten yapılmış dar bir ark tüpü yer alır ve bu tüp bir tel çerçeve ile desteklenir. Ark tüpü içerisinde sodyum, civa ve xenon bulunur ve tüp içerisinde yüksek basınç vardır.
Düşük ve yüksek basınçlı sodyum lambaları arasındaki fark, lamba içerisindeki gaz basıncıdır. Adından da anlaşılacağı üzere; yüksek basınçlı sodyum buharlı lambalar daha yüksek iç basınç ile çalışır.
Sodyum lambalar çalışırken bir ısınma periyodu gerektirir bu yüzden anında tam parlaklıkta ışık veremez.
HPS lambalar, çalışmak için bir ateşleyiciye ihtiyaç duyar. Balast tarafından uygulanan gerilim ile xenon gazı iyonize edilir. Bunun sonucunda ark ısınmaya başlar ve bu ısı ark içerisindeki civa ve sodyumu buharlaştırır. Civa buharı gaz basıncını artırmaya yardımcı olur. Yüksek basınca ulaşıldığında ise sodyum buharı ışık üretmeye başlar.
Lamba ilk açıldığında xenon gazı tetiklendiğinden, tıpkı araç farlarındaki xenon gibi mavi renkte ışık üretmeye başlar. Lamba ısındığında civa ve sodyum buharları da karışarak ışık rengi sarıya dönmeye başlar.
HPS lambalar, 1900K-2200K aralığında sarı renkte ışık üretir. Işık verimi 140 lm/W seviyesine kadar ulaşabilir.
HPS lambaları yüksek ışık verimine sahip olsa da, 20-30 gibi düşük CRI değerine yani düşük renksel geriverim performansına sahiptir.
HPS lambaların ömrü yaklaşık 20.000 saattir ve bu da günlük 10 saat kullanımda 5,5 yıla, günlük 8 saat kullanımda yaklaşık 7 yıla denk gelir.
HPS, yüksek verimi, küçük boyutları ve uzun ömrü ile sokak aydınlatması için en yaygın kullanımı bulunan lamba çeşitlerinden biridir. HPS lambalar, tünel aydınlatmalarında, park alanlarında ve benzeri dış mekân aydınlatma uygulamalarında da kullanılmaktadır.
HPS lambalar, özel balastlarla dim edilebilir. Ancak dim edildiğinde, renk kayması, ışık veriminin düşmesi gibi olumsuz etkiler ortaya çıkabilir.
