Işık Ölçer

Aydınlatma seviyesi ve ışık özellikleri ölçümü için kullanılan cihazlara ışık ölçer adı verilir. Işık ölçüm cihazları aydınlatma, fotoğrafçılık ve sinema endüstrilerinde kullanılmaktadır.

Yalnızca aydınlatma seviyesi ölçümü yapabilen cihazlara lüks metre adı verilir. Gelişmiş cihazlar, lüks ölçümünün yanında; renk sıcaklığı (CCT), renksel geriverim indeksi (CRI), renk koordinatları (CIE1931/1976), ışık spektrumu, flicker yüzdesi gibi ölçümleri de gerçekleştirilebilir.

Işık ölçüm cihazları, iç ve dış mekanlarda aydınlatma seviyelerinin ölçümü için kullanılır. Ölçüm sonucunda elde edilen değerler, uygulamaya ilişkin standarttaki minimum gerekliliklerle karşılaştırılarak aydınlatmanın yeterli olup olmadığına karar verilir.

Işık ölçümünde taşınabilir, el tipi cihazlar yaygın olarak kullanılmaktadır. Ölçüm cihazları, doğru bir ölçüm için her test öncesinde kalibre edilmelidir. Kalibrasyon, ölçüm sensörü üzerindeki ışık geçirmeyen kapağın kapatılıp, cihaz üzerinden 0 lüks değeri ile eşleştirilmesi ile sağlanır.

Işık ölçümü, birden fazla foto sensörün yardımıyla yapılan ölçümlerin yazılım ile işlenmesinden sonra lüks değerine çevrilir.

Enkandesan ışık kaynaklarının ölçümünde, ölçüm sonucunda ortaya çıkan değerlerin doğru olduğu söylenebilir ancak diğer ışık kaynaklarında durum biraz daha farklıdır.

Işık ölçüm cihazları ile LED aydınlatmaların ve bazı diğer teknolojilerin ölçümünde birtakım problemler ortaya çıkmaktadır. Çünkü, insan gözü yalnızca belirli bir aralıktaki ışık dalgalarına karşı duyarlıdır. Doğru bir ölçüm için, ışık ölçüm cihazı da insanın ışık algısı ile ilişkilendirilmiş olmalıdır.

Örneğin, LED aydınlatmalar ile ışıklandırılmış bir ortamda standart bir ışık ölçer 300 lüks değerini gösterebilir. Ancak insan gözü, ölçülen bu 300 lüks değeri yerine 200 lüks görebilir. Bu yüzden, yalnızca fotopik görüş için insan gözünün duyarlılığı ile eşleştirilmiş, yani yalnızca insan gözünün algılayabildiği ışığı ölçen gelişmiş cihazlar kullanılmalıdır.