Doğal güneş ışığı, fotonlardan oluşan bir tür ışıktır. Doğal güneş ışığı sabah, öğleden sonra ve akşam boyunca farklı spektral dağılımlara sahiptir. Bu sayede biyoritim (veya sirkadiyen ritim) uyanıklık için farklı şekilde ayarlanır.
Doğal güneş ışığı, fotonlardan oluşan bir tür ışıktır.
Dünyanın atmosferine ulaşan güneş ışığı, dalga boyuna göre ultraviyole ışınlarına (100-400nm), görünür ışınlara (380-780nm) ve kızılötesi ışınlara (700nm-1mm) ayrılmıştır.
Tüm canlı organizmaların genetik materyali olan DNA, belirli bir dalga boyunda spesifik ultraviyole ışınlarını emer (Şekil 1). Bununla birlikte, ultraviyole (UVC) (100-280 nm) bölgesi atmosferdeki ozon tabakası tarafından emilir ve yer yüzeyine ulaşmaz.
Doğal güneş ışığı sabah, öğleden sonra ve akşam boyunca farklı spektral dağılımlara sahiptir (Şekil 2).
Özellikle sabah ve öğleden sonra, spektral dağılımdaki mavi ışık yoğunluğu akşamdan farklıdır. Bu sayede biyoritim (veya sirkadiyen ritim) uyanıklık için farklı şekilde ayarlanır.
Tipik LED ve flüoresan lambanın spektral dağılımı, güneş ışığının spektral dağılımından çok farklıdır (Şekil 3).
Geçmişten beri insanoğlunun biyoritmi güneş ışığından etkilenmiştir. Modern dünyada ise insanlar daha çok iç mekanlarda vakit geçirmekte dolayısıyla doğal güneş ışığından mahrum kalmaktadır.
İnsan sağlığının ve doğal biyoritmin korunması için sabah ve öğle saatlerinde güneş ışığına maruz kalınmalıdır. Bu sayede vücut sirkadiyen ritmini yeniden düzenleyebilir yani ne zaman uyuyacağına ne zaman uyanık kalacağına karar verebilir.
Şekil 1. DNA spektrumu (Toshiba Materials Co., Ltd, SCC)
Şekil 2. Zamana bağlı güneş ışığı spektrumu
Şekil 3. Güneş ışığı, floresan ve tipik LED spektrumu
