Bir ürünün yerli olması demek tamamıyla ülke sınırları içerisinde, dış etkenlerden bağımsız bir şekilde üretilebiliyor olmasıdır. Yani bu ürünün üretimi için gerekli olan ham maddelerin ülke içinde bulunmalı ve bunları kullanarak üretilebiliyor olması gereklidir.
Güçlü bir ekonomi için gerekli en önemli unsurlardan biri yerli üründür.
Yerli ürün kavramını basitçe ifade etmek istersek şu mantığı göz önüne alırız. Bir ürünün yerli olması demek tamamıyla ülke sınırları içerisinde, dış etkenlerden bağımsız bir şekilde üretilebiliyor olmasıdır. Yani bu ürünün üretimi için gerekli olan bilgi, teknoloji ve ham maddelerin ülke içinde bulunmalı ve bunları kullanarak o ürünün üretilebiliyor olması gereklidir.
Burada dikkat edilmesi gereken en önemli husus ise yerli ürün diye tabir ettiğimiz ürünün içinde kullanılan tüm parçaların da yerli ürün olması gerekmediğidir. Düşünülenin aksine bu adım en son yerlileştirilecek kısımlardan biridir.
O zaman bir ürün nasıl yerli olur?
Bir ürünü yerli yapan en önemli unsur bu ürün ile ilgili bilgi ve teknolojidir. Bilgiyi kazanmanın ise birden fazla yolu vardır. Birincisi bilgi satın alınabilir. Satın alındıktan sonra bu bilgi ürün geliştirmek için kullanılabilir. Bilgi satın alma yöntemi daha kolay ve ucuz bir yol olsa da, uygulama sırasında bilgi tam özümsenemediği için zorluklar çıkarabilir. Gerekli bilgiyi kazanmanın diğer -daha makbul- bir yolu da bu bilgiyi Ar-Ge yoluyla kazanmaktır.
Ar-Ge nedir?
Ar-Ge, Araştırma ve Geliştirme kelimelerinden türetilmiş bir kısaltmadır.
İhtiyaç duyulan bilginin kazanılabilmesi için arayışa çıkılmasıdır. Bu araştırma safhasında gerekli bilginin öğrenilebilmesi için çeşitli yöntemler izlenir. Bu safha bilimsel ve akademik çalışmalar ile beslenir.
Diğer adım yani geliştirme safhasında ise araştırma kısmında edinilen bilgilerin ihtiyaçları karşılayacak forma sokulması şeklinde olur. Bu kısımda daha çok mühendislik uygulamaları şeklinde olacaktır. Yani araştırmaların sonunda elde edilen kazanımların ihtiyaçlar doğrultusunda kullanımı sağlanacaktır.
Yabancı bileşenlerle yerli ürün nasıl olur?
Ar-Ge‘si yapılmış bir ürün üretileceği zaman kullanılacak parçaların hepsi yerli ürün olarak ulaşmak mümkün olmayabilir. Yazımızın başında da belirtildiği gibi yüzde yüz yerlilik öncelikli olarak gerekli değildir. Kullanılan parçalar yurt dışından A firmasının parçaları olabilir. A firması herhangi bir nedenden dolayı gerekli parçaları tedarik etmekten vazgeçebilir. Fakat Ar-Ge sonucu elde edilen bilgi birikimi sayesinde tedarik edilemeyen parçaların muadilleri B firmasından tedarik edilmeye çalışılabilir. Hatta B firması ile de sıkıntı çekildiğinde yada B firması hiç olmadığı durumda gerekli parçaların üretimi için yeni bir Ar-Ge yapılarak bu sorun da çözülebilir. Sonuç olarak ürünün üretilebilmesi için gerekli en önemli şey, Ar-Ge yerli olduğu sürece üretim dış etkenlerden etkilenmeyecek şekilde ilerletilebilmektedir.
Yerli ürün neden bu kadar önemli?
Güçlü bir ekonomi için gerekli en önemli unsurlardan biri yerli üründür. Bir ürünün yerli muadili olmaması o üründe dışarıya bağımlı olunması demektir. O ürünün ülkeye girmesi için dışarıdan satın alınması gereklidir. Ülkedeki paranın dışarıya gitmesi ve ülke zenginliğinin azalması demektir. Ayrıca ürünün tedarikinde herhangi bir aksama hem o ürünün fiyat artışına hem de eksikliğinden dolayı birçok aksamaya sebep olacaktır. Yerli alternatifi bulunduğu sürece bu sıkıntıların önüne geçilebilir.
Yerli alternatifi olan bir ürün alınacağı zaman yerli olanın seçilmesi de ayrıca önem taşımaktadır. Hem paranın dışarı çıkmasının engellenmesi hem de yerli üreticinin desteklenmesi için gerekli en önemli şey seçimin yerliden yana yapılmasıdır. Yerli ürün seçilerek paranın ülke içinde kalması sağlanacak ve ülke zenginliği korunmuş olacaktır. Bu da ekonominin iyileşmesi anlamına gelmektedir. Ayrıca yerli üreticiler desteklenerek Ar-Ge yatırımlarının artması sağlanacak ve dönüş olarak daha çok yerli ürün üretilerek ülke ekonomisine fayda sağlanacaktır.
Güçlü bir ekonomi için yerli ürün, yerli ürün için Ar-Ge olmazsa olmazdır.
Fatih Kamil Koçak – Elektrik-Elektronik Mühendisi
