Işığın belirli dalga boylarında elektromanyetik enerjiyi hassas bir şekilde ölçmeye yarayan cihazlara spektrofotometre adı verilir. Spektrofotometre, renkleri tanımlamak ve bir ışıkta hangi rengin ne kadar bulunduğunu belirlemek için kullanılır.
Işığın belirli dalga boylarında elektromanyetik enerjiyi hassas bir şekilde ölçmeye yarayan cihazlara spektrofotometre adı verilir. Spektrofotometre, renkleri tanımlamak ve bir ışıkta hangi rengin ne kadar bulunduğunu belirlemek için kullanılır.
Spektrofotometre, bir maddenin ışığı ne kadar yansıttığını, emdiğini veya geçirdiğini ölçer. Bu da bir ürünün rengini, tonunu ve parlaklığını tanımlamak anlamına gelir.
Yansıma spektrofotometresi ve iletim spektrofotometresi olmak üzere temel iki tür spektrofotometre bulunmaktadır. Yansıma spektrofotometresi, bir ışık demeti yayar ve farklı dalga boylarında yansıyan ışık miktarını ölçer. İletim spektrofotometresi, numuneden ne kadar ışık geçtiğini ölçer.
Işığı geçirmeyen yüzde yüz opak yüzeyleri ölçmek için yansıma spektrofotometresi yeterlidir. Işığın geçmesine izin veren saydam ve yarı saydam nesneleri ölçmek için iletim spektrofotometresine ihtiyaç duyulur.
Bir spektrofotometreyi oluşturan temel parçalar; radyasyon kaynağı, odaklama mekanizması, örnek odası, filtre, dedektör ve kayıt cihazıdır. Radyasyon kaynağı bir ampul, LED, lazer veya başka bir elektromanyetik radyasyon kaynağı olabilir. Filtre olarak bir prizma ya da kırınım ızgarası kullanılabilir. Dedektör, elektromanyetik sinyali bir gerilim ya da akıma dönüştürerek anlamlı veri haline getirir.
Spektrofotometrenin temel işlevi, fotonların emilimine dayanır. Spektrofotometre, spektrometre ve fotometre olmak üzere iki ana bileşenden oluşur. Spektrometre, bir prizmaya düz bir ışık demeti gönderir. Işık, prizma üzerinde kendi dalga boylarına bölünür. Bir dalga boyu seçici yardımıyla belirli dalga boyları filtrelenir ve fotometreye gönderilir. Fotometre, emilen fotonların sayısını algılar ve bunu bir dijital ekran yardımıyla kullanıcıya gösterir. Fotonların sayısının azalması emilimin arttığını gösterir.
Spektrofotometreler yardımıyla sıvılar, plastikler, kağıt, metal ve kumaş gibi hemen hemen her ürün için analiz yapmak mümkündür. Spektrofotometreler; inşaat, gıda, içecek, tekstil, kimyasal ve ilaç gibi endüstrilerde, ürün tasarımı, kalite kontrol, biyokimyasal araştırma ve klinik teşhis gibi pek çok hassas uygulamada kullanılmaktadır.
Shimadzu, Agilent, PerkinElmer, Thermo Scientific, Nabi ve Hach tüm dünyada yaygın olarak kullanılan spektrofotometre markalarıdır. Bu güvenilir markalar arasında bütçeye ve ihtiyaç duyulan özelliklere bağlı olarak bir seçim yapmak mümkündür.
Spektrofotometre fiyatları, dalga boyu aralığı, bant genişliği, tarama hızı ve veri hafızası gibi özelliklere bağlı olarak geniş bir aralıkta değişiklik gösterir. Giriş seviyesi bir spektrofotometreyi 3.000 Dolar karşılığında almak mümkündür. Profesyonel uygulamalar için geliştirilmiş üst düzey cihazların fiyatları 30.000 Dolar seviyesine kadar çıkabilir.
Kaynak: What Is a Spectrophotometer?
