Renk Sıcaklığı Bizi Nasıl Etkiler?

Yapay aydınlatma yoğunluğunun ruh halimiz ve konsantre yeteneğimiz üzerindeki etkileri biliniyordu. Yeni çalışmalar ışık renginin bilişsel performans üzerindeki etkisini araştırıyor. Optics Expres dergisinde yayınlanan Kore İleri Bilim ve Teknoloji Enstitüsü, Endüstriyel Tasarım Profesörleri Kyungah Choi ve Hyeon-Jeon‘un araştırması farklı renk sıcaklıklarının özelliklerini inceledi.

CCT bir ışık kaynağının renk görünümünü karakterize etmek için basit bir yoldur. Düşük CCT -3500 Kelvin (K) altı– ışığın sıcak (sarımsı beyaz) görünmesini sağlar, ancak yüksek CCT -6000 K üstü- ışığın soğuk (mavimsi beyaz) görünmesini sağlar.

Enkandesan lambalar 2500 K ile 3000 K aralığında ışık yayar, bu sarımsız beyaz olarak algılanır. Gün ışığı ise 6500 K‘dir, ve bu da mavimsi beyaz olarak algılanır. Floresan lambalar 2500 K ile 5000 K aralığında sabit CCT seçeneğiyle satın alınabilir. LED’lerin dikkat çekici özelliği ise; enkandesan ve floresan lambalar gibi geleneksel ışık kaynaklarının aksine CCT’leri kontrol edilebilir.

Yetişkin gönüllülerin katılımıyla bir laboratuvar ortamında yapılan ön çalışmada, farklı CCT (3500 K, 5000 K, 6500 K) aydınlatma koşullarının fizyolojik uyanıklık düzeyine etkisi, katılımcıların el ve ayak bileklerine yerleştirilen elektrotlar ile EKG için kaydedildi. Çalışma, ortam aydınlatmasının CCT değerinin ışığın kırmızı, yeşil, mavi ve beyaz dengesini değiştirerek ayarlandığı LED ışık kaynağıyla donatılmış bir odada gerçekleştirildi. Tahmin edildiği gibi 6500 K‘de fizyolojik uyanıklık en üst düzeyde görünürken, 3500 K‘de daha rahatlatıcı sonuçlar elde edildi.

Sonra, araştırmacılar üç farklı aydınlatma koşulunun akademik performans üzerindeki etkisini test edebilmek için dördüncü sınıf çocuklarını aynı laboratuvar koşullarıyla yüzleştirdi. Akademik performansı test etmek için öğrencilere zaman sınırlı aritmetik testler verildi. İlginçtir ki, Choi ve Suk değişik koşullar altında önemli derecede performans farklılıklarına rastlamadı. Diğer bir deyişle uyarıcı 6500 K CCT ışık öğrencilere testlerde yardımcı olmadı. Laboratuvar sonuçlarının böyle olması, deneklerin renk sıcaklığı ayarlanmış yapay ışığa sadece kısa süre maruz kalması sebebine bağlanabileceği ifade edildi.

Işık koşullarına daha uzun süre maruz kalınmasının farklı sonuçlar üreteceği beklentisiyle; Suk ve Choi gerçek hayatta iki farklı sınıftan farklı dördüncü sınıf öğrencilerini ele aldı. Bir grup 3500 K, 500 K ve 6500 K CCT ayarlanabilir LED aydınlatmalı sınıfta, diğer grup floresan aydınlatmalı bir sınıftaydı. Burada beklendiği gibi, 6500 K aydınlatma koşulu altında çalışan öğrenciler akademik testlerde en iyi performans gösterdi, 3500 K aydınlatma koşulundaki öğrenciler ise tenefüs faaliyetlerinde (oyun) en iyi performansı gösterdi.

Araştırma sonucu 6500 K koşulunda yüksek uyarıcı etki yaratıyor ve akademik performansta büyük gelişme sağlıyor. Bir asırdan daha önce Robert Yerkes ve John Dodson isimli psikologlar tarafından geliştirilen yasa, zihinsel uyarma (ya da stres) ve performans arasında eğrisel bir ilişki olduğunu varsayar. Bu yüzden insanlar belli zihinsel uyarılma seviyelerinde (bu durumda 6500 K aydınlatma koşulu altında) en iyi performansı, çok düşük veya çok yüksek olduğu zamanda kötü performans gösterme eğilimindedir.

Suk diyor ki; “Sınıf ortamında, aydınlatma koşulları gibi küçük değişikliklerin öğrencilerin öğrenmesini destekleyecek önemli farklar yaratabileceğine inanıyoruz.”