Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın verilerine göre faaliyette toplam 1.213 Ar-Ge Merkezi, 356 Tasarım Merkezi bulunmaktadır. Peki Ar-Ge Merkezi nedir? Tasarım Merkezi nedir? Ar-Ge Merkezi ile Tasarım Merkezi arasındaki farklar nelerdir? Ar-Ge ve Tasarım Merkezi olmanın avantajları nelerdir?
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı‘nın verilerine (4 Aralık 2019 tarihli) göre faaliyette toplam 1.213 Ar-Ge Merkezi, 356 Tasarım Merkezi bulunmaktadır.
Ar-Ge Merkezi, bir işletmenin genel organizasyonu içinde en az 15 Ar-Ge personeliyle ayrı bir birim olarak faaliyet gösteren, araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde bulunan birimdir. Ar-Ge merkezi ünvanı alabilmek için yeterli Ar-Ge birikimi ve yeteneğine sahip personellerden oluşan birimin ayrı bir mekanda örgütlenmiş olması gerekmektedir. İşletmenin Ar-Ge için ilgili teknolojik varlıklara, insan kaynağına, fikri haklara, proje yönetimi yeteneğine yani ihtiyaç duyulan tüm altyapıya sahip olması gereklidir.
Ar-Ge Merkezi‘nde Ar-Ge faaliyetlerinde doğrudan görev alacak personeller, en az lisans derecesine sahip araştırmacı ve meslek lisesi veya meslek yüksekokullarının tasarım, teknik, fen veya sağlık bölümlerinden mezun, teknik bilgi ve deneyim sahibi sahip teknisyenlerden oluşabilir.
Tasarım Merkezi, bir işletmenin genel organizasyonu içinde en az 10 Ar-Ge personeliyle ayrı bir birim olarak faaliyet gösteren, tasarım faaliyetlerinde bulunan birimdir. Tasarım merkezi ünvanı alabilmek için yeterli tasarım birikimi ve yeteneğine sahip personellerden oluşan birimin ayrı bir mekanda örgütlenmiş olması gerekmektedir. İşletmenin tasarım yönetimi için ilgili teknolojik varlıklara, insan kaynağına, fikri haklara, proje ve bilgi kaynakları yönetim yeteneğine yani ihtiyaç duyulan tüm altyapıya sahip olması gereklidir.
Tasarım Merkezi‘nde tasarım faalietlerinde görev alacak personeller, üniversitelerin mühendislik, mimarlık veya tasarım ile ilgili bölümlerinden mezun tasarımcı ve meslek lisesi veya meslek yüksekokullarının tasarım, teknik, fen veya sağlık bölümlerinden mezun, teknik bilgi ve deneyim sahibi teknisyenlerinden oluşabilir.
Tasarım Merkezi için ayrı birimde görevlendirilmiş 10 personel gerekirken Ar-Ge Merkezi‘nde 15 personele ihtiyaç vardır. Ar-Ge Merkezleri’nde Ar-Ge faaliyetlerinin, Tasarım Merkezleri’nde tasarım faaliyetlerinin yurt içinde gerçekleştirilmesi istenir.
Hem Ar-Ge Merkezi hem de Tasarım Merkezi‘nde ilgili personelin merkezde çalıştığının fiziki kontrolünü yapacak mekanizmalara sahip olması gereklidir. Bu bölümde personel takibi elektronik kilitler veya turnike sistemiyle birleştirilmiş parmak izi, yüz tanıma, kartlı geçiş sistemleri ile yapılabilir.
Ar-Ge ve Tasarım Merkezleri‘nde kurumlar vergisi muafiyeti, gelir vergisi stopajı teşviki, sigorta primi desteği, damga vergisi istisnası, gümrük vergisi istisnası gibi bazı teşvikler bulunmaktadır. Teşvik kalemleri ve oranları her iki merkezde de aynıdır. Tüm bu teşvikler, işletmeler için cazip görünmekte bu sebeple her yıl yüzlerce şirket Ar-Ge ve Tasarım Merkezi kurmaktadır.
Türkiye’de en çok Ar-Ge Merkezi bulunan iller sırasıyla; İstanbul, Bursa, Kocaeli, Ankara ve İzmir‘dir. En çok tasarım merkezi bulunan iller ise sırasıyla; İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa ve Denizli‘dir.
