Akü Voltajından Şarj Yüzdesi Nasıl Hesaplanır?

Şarj yüzdesi, çok karmaşık bir konudur ve çok sayıda değişkene bağlıdır. Şarj yüzdesini anlamak için en temel ölçüm voltajdır. Bir akünün voltajı ölçülerek şarj yüzdesini tahmin etmek mümkündür.

Akülerin büyük bir çoğunluğu şarjı azalırken düşen bir voltaj grafiğine sahiptir. Akünün voltajı, tam şarjlı voltaja yakınsa şarj seviyesi %100, boş voltajına yakınsa %0 olarak kabul edilir. Akü voltajı ve kapasitesi arasındaki ilişki doğrusal bir çizgiye sahip değildir. Bu yüzden bir formül yardımıyla bunu hesaplamak mümkün değildir.

En çok kullanılan akü voltajı 12 Volt‘tur. Otomobil ve motosiklet gibi araçlarda, kesintisiz güç kaynaklarında, güneş enerjili aydınlatmalarda çoğunlukla 12 V aküler kullanılır. Bu aküler, hiçbir zaman sabit 12 V veremez. Bunun sebebi, akü şarj olduğunda 12 V’tan daha yüksek, akü boşaldığında daha düşük voltaj vermesidir.

Sıradan bir kurşun asit akü, tam şarj edildiğinde akü voltajı 12,7 V’a ulaşır. Akü voltajı 10,5 V seviyesine düştüğünde ise tamamen deşarj olduğu kabul edilir. Daha yeni bir teknoloji olan lityum iyon aküler ise tam şarjda 13,6 V, tam deşarjda 10 V gerilime sahiptir. 12 V kurşun asit ve lityum iyon akülerin şarj yüzdesine karşılık gelen yaklaşık voltaj değerleri aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

Aküler hiçbir zaman tamamen deşarj edilmemelidir. Bu, akünün ömrünün kısalmasına ve geri dönüşümü olmayan hasarlara neden olur. Bu nedenle aküyle çalışan birçok sistemde düşük voltaj koruması vardır. Voltaj belirlenen seviyenin altında düştüğünde aküden çekilen akım durdurularak akü korunmuş olur.

Voltaj sabitleyici bir devre kullanarak akünün çıkışını her zaman 12 V seviyesinde tutmak mümkündür. Yüksek ve düşük giriş voltajını kabul etmeyen cihazlarda bu tür devreler kullanılabilir.

Cep telefonları gibi cihazlar, pillerden ne kadar akım çekildiğini izleyebilen yerleşik donanıma sahiptir. Akım sensörü ve sıcaklık sensöründen elde edilen veriler, bilinen pil kapasitesiyle karşılaştırılarak pilin yüzdesi ve kalan çalışma süresi tahmin edilir. Bu, akünün şarj durumunu anlamak için en iyi yoldur.