Tam spektrum ya da full spektrum, doğal ışık kalitesine en yakın aydınlatmayı ifade eder. Bu tür aydınlatmalar, özellikle bitki yetiştiriciliğinde ve belirli endüstriyel uygulamalarda tercih edilmektedir.
Işık Bitki Büyümesini Nasıl Etkiler?
Her canlı, büyümek için enerjiye ihtiyaç duyar. İnsanlar, enerjiyi besinlerden alır. Bitkiler ise fotosentez adı verilen bir süreçte ışıktan enerji alır. Işık, bitkinin büyüme döngüsünü başlatır ve sağlıklı gelişimini destekler. Mavi ışık, bitki büyümesinin ilk aşaması için çok önemlidir. Çiçeklenme aşamasında ise kırmızı renkte ışığa ihtiyaç duyulur.
2
A+
A-
Her canlı, büyümek için enerjiye ihtiyaç duyar. İnsanlar, enerjiyi besinlerden alır. Bitkiler ise fotosentez adı verilen bir süreçte ışıktan enerji alır. Işık, bitkinin büyüme döngüsünü başlatır ve sağlıklı gelişimini destekler.
Doğal ışık veya yapay ışık olmadan bitki büyüyemez, çoğalamaz ve yaşamı desteklemek için yeterli oksijen bulamazdı. Işık olmasaydı yeşil bitkiler hayatımızda olmazdı.
Bitkilerin yaşamak için üç temel şeye ihtiyacı vardır; ışık, su ve karbondioksit. Bitkiler, besin üretmek için su ve karbondoksit kullanır. Bitkiler, güneş ışığından veya yapay ışık kaynaklarından gelen enerjiyi kullanarak karbondioksiti, toprak besinlerini ve suyu organik bileşiklere dönüştür. Bitki yaşamının temelini oluşturan bu sürece fotosentez adı verilir.
Beyaz ışık, kırmızı, mavi, yeşil, sarı, turuncu ve mor gibi çeşitli renkleri içerir. Bitkiler fotosentez yapmak için bazı renkleri emer, bazılarını yansıtır. Mavi ışık, bitki büyümesinin ilk aşaması için çok önemlidir. Çiçeklenme aşamasında ise kırmızı renkte ışığa ihtiyaç duyulur.
Doğal güneş ışığı, bitki büyümesi için en iyi olandır. Bitkilere ihtiyaç duyduğu mavi ve kırmızı ışığın doğru dengesini sağlayan güneş ışığı, bitkilerin büyümesi ve çiçeklenmesi için son derece önemlidir.
Yapay ışık kaynakları da güneş ışığına benzer şekilde çalışır. Floresan, akkor, metal halide, yüksek basınçlı sodyum ve LED lambalar bitki gelişimini desteklemek için kullanılan yapay ışık kaynaklarıdır. Yapay ışık kaynakları, bitkilerin büyümesini kontrol etmeyi ve daha hızlı üretim yapmayı mümkün hale getirir.
Tüm bitkiler için ihtiyaç duyulan ışığın türü ve miktarı aynı değildir. Bazı bitkiler günde sadece birkaç saat ışığa ihtiyaç duyarken bazıları günde 8 saat veya daha fazla ışığa ihtiyaç duyabilir.
Işıktan mahrum kalan bitkiler yukarı doğru büyüyerek ışık arama eğilimindedir. Bu bitkilerin hayatta kalma mekanizmasıdır. Bitkiler yeterince ışık alamazsa; yaprakları sararır, küçülür ve sapları cılız kalır. Yeterince ışığa ulaşamayan bitkiler sonunda renklerini kaybeder ve ölür. Bitkilerin çok fazla ışığa maruz kalması da bitki gelişimini olumsuz etkileyebilir.
Işık, bitki büyümesini etkileyen faktörlerden sadece bir tanesidir. İklim, hava durumu, yükseklik, hava durumu ve haşere kontrolü de bitki büyümesini ve üretimini etkiler.
Aydınlatma Portalı kurucusu Trabzon doğumlu Emre Yılmaz, Atılım Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği bölümünden 2013 yılında mezun olmuş, o tarihten bugüne aydınlatma sektöründe devlet destekli projelerin yönetimi ve ürün geliştirme faaliyetlerinin yürütülmesinde görev almaktadır. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Tasarım Mühendisliği bölümünde yüksek lisans öğrenimini tamamlamıştır ve aynı bölümün doktora programında eğitimini sürdürmektedir.
Benzer Konular
Bitki aydınlatma sisteminde geleneksel olarak yüksek basınçlı sodyum (HPS), metal halide ve floresan lambalar kullanılmaktadır. Bu tür ışık kaynakları düşük bir verimliliğe sahiptir. LED'ler ise yüksek verimliliğe ve uzun kullanım ömrüne sahiptir. Bu nedenle LED tabanlı bitki aydınlatma sistemleri, büyük bir hızla geleneksel aydınlatma çözümlerinin yerini almaktadır.
Yaygın olarak kullanılan bitki yetiştirme lambaları mavi ve kırmızı renkte ışık yaysa da bu lambalarda çok farklı renk kombinasyonları bulunmaktadır. Çünkü, her rengin bitki üzerinde farklı etkileri bulunmaktadır. Peki bitki yetiştiriciliğinde hangi renk ışık ne işe yarar?
İç mekanlarda yapılan bitki yetiştiriciliğinde güneş ışığı olmadığından yapay ışığa yani elektrik ışığına ihtiyaç duyulur. Yapay ışık kaynağı olarak da genellikle HID, HPS ve LED lambalar kullanılır. LED bitki yetiştirme ışıkları, bu alanda yeni nesil çözüm olarak ön plana çıkmaktadır ve HID teknolojisine göre bazı avantajları vardır.
Bitki yetiştiriciliği konusundaki bilgi ve tecrübe eksikliği, konu hakkında çelişkili ifadelerin ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Aslında bitkilerin ışığa nasıl tepki verdiği ve ışığın bitki büyümesini nasıl etkilediği oldukça basit bir konudur. Doğru ışık kullanıldığında mevsimlere bağlı kalmadan, en soğuk kış günlerinde bile pek çok çeşit sebze ve meyve yetiştirmek mümkündür.
Fotosentezin gerçekleşebilmesi için ortamda yeterli ısı, ışık, karbondioksit ve su bulunmalıdır. Tepkimede temel enerji kaynağı olarak ışık kullanılır. Işık, bitki yapraklarına nüfuz ederek gözeneklerin açılmasını sağlar. Böylece fotosentez olayında daha fazla karbondioksitin tepkimeye girmesi sağlanır.
Bir Yorum Yazın
Ziyaretçi Yorumları - 1 Yorum
Bilgiler için çok teşekkür ederim. Bazı siteler bilinmeyen çok fazla kelime kullanıyorlar bu yüzden anlaması güç oluyor. Çok işime yaradı.