Ultraviyole (UV) ışığı, virüs ve bakterilerin DNA'sındaki moleküler bağları kırarak çoğalmasını etkili bir şekilde engeller ve öldürür. UV sterilizasyonunda önemli parametreler dozu, yoğunluğu ve sterilizasyon oranıdır.
CIE 1931 xy Koordinatlarından Renk Sıcaklığının Hesaplanması
Renk sıcaklığı (CCT), beyaz renkli ışık kaynaklarını sınıflandırırken kullanılan bir ölçümdür. CIE 1931 renk uzayındaki x ve y koordinatları, McCamy yaklaşımı adı verilen yöntemle renk sıcaklığına dönüştürülebilir. McCamy denklemi, 2.000 – 12.500 K renk sıcaklığı aralığında iyi sonuçlar verir.
0
A+
A-
Renk sıcaklığı (CCT), beyaz renkli ışık kaynaklarını sınıflandırırken kullanılan bir ölçümdür. Renk sıcaklığı arttıkça maviye, azaldıkça kırmızıya doğru geçiş görülür. Örneğin; 6.000 – 6.500 K renk sıcaklığı aralığı beyaz renkli ışığı belirtirken, 2.700 – 3.000 K aralığı sarı olarak algılanan ışığı tanımlarken kullanılır.
Bazı LED üreticileri, veri dosyasında renk sıcaklığı yerine CIE 1931 renk uzayındaki x ve y koordinatlarını verir. Bu koordinatlar, ışığın tonunu ve doygunluğunu tanımlar.
Beyaz renkli ışık kaynaklarını karşılaştırırken x ve y koordinatları yerine renk sıcaklığını kullanmak daha anlaşılır olabilir. CIE 1931 renk uzayındaki x ve y koordinatları, McCamy yaklaşımı adı verilen yöntemle renk sıcaklığına dönüştürülebilir. McCamy denklemi, 2.000 – 12.500 K renk sıcaklığı aralığında iyi sonuçlar verir.
McCamy’nin renk sıcaklığı için polinom formülü aşağıda gösterildiği gibidir. Formülü uygulamadan önce ters çizgi eğimini belirlen n değerini hesaplamak gereklidir.
CCT = (437 x n3) + (3601 x n2) + (6861 x n) + 5517
n = (x-0,3320)/(0,1858-y)
CIE 1931 xy koordinatlarının renk sıcaklığına dönüşümünü bir örnek üzerinden açıklamak konunun kavranmasına yardımcı olabilir. OSRAM’ın OSLON Compact PL serisi KW CELNM2.TK üretici kodlu beyaz LED’i için CIE 1931’e göre renk koordinatları Cx = 0,325, Cy = 0,345 olarak verilmiştir.
Buna göre n değeri,
n = (0,325-0,3320)/(0,1858-0,345) = -0,007/-0,1592 = 0,04397’dir.
Burada bulunan n değerini kullanıldığında renk sıcaklığı,
CCT = (437 x 0,043973) + (3601 x 0,043972) + (6861 x 0,04397) + 5517 = 0,04 + 6,96 + 301,68 + 5517 = 5.826 K’dir.
Renk sıcaklığı, yalnızca beyaz renkli ışık kaynakları için kullanılsa da matematiksel olarak diğer renkli ışıklar için de renk sıcaklığı değeri hesaplamak mümkündür. Örneğin; yeşil renkli bir LED, 7.000 K hesaplanmış renk sıcaklığına sahip olabilir. Yine de ışık rengi, beyaz renkli bir LED’den çok farklıdır. Bu örnekten anlaşıldığı üzere renk sıcaklığı aynı olan ışıklar, aynı renge sahip olmayabilir.
CIE 1931 xy Koordinatları Renk Sıcaklığı Dönüştürücü aracı yardımıyla tüm bu hesabı kolayca yapmak mümkündür. Aşağıdaki hesaplama aracında ilgili bölümlere ışığın x ve y koordinatlarını yazmak yeterlidir. Renk sıcaklığı yukarıdaki formüle göre otomatik olarak hesaplanacaktır.
Aydınlatma Portalı kurucusu Trabzon doğumlu Emre Yılmaz, Atılım Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği bölümünden 2013 yılında mezun olmuş, o tarihten bugüne aydınlatma sektöründe devlet destekli projelerin yönetimi ve ürün geliştirme faaliyetlerinin yürütülmesinde görev almaktadır. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Tasarım Mühendisliği bölümünde yüksek lisans öğrenimini tamamlamıştır ve aynı bölümün doktora programında eğitimini sürdürmektedir.
Benzer Konular
Elektrik tüketimi, kWh (kilowatt saat) cinsinden ölçülür ve ölçüm sonucuna göre faturalandırma yapılır. Tüketim miktarı (kWh), elektrik birim fiyatı (₺/kWh) ile çarpılarak fatura tutarı hesaplanır. Birim fiyat, elektrik faturasında yer alan enerji, dağıtım, vergiler ve faturalandırma gibi tüm kalemleri içerir.
Aydınlatma armatürlerinin ışık dağılımının incelenmesi için gonyofotometre adı verilen ölçüm cihazıyla fotometrik test yapılır. Bu test yapıldıktan sonra fotometrik ölçüm sonuçlarını içeren bir test raporu oluşturulur. Peki bu rapordan ürün özellikleri nasıl çıkartılır?
Lüks metre adındaki ışık ölçüm cihazları, geniş ölçüm aralığında yüksek hassasiyette ölçüm yapabilir. Ancak konu LED'ler olunca durum biraz daha karmaşık hale gelir. Farklı marka ve model lüks metreler, aynı noktada farklı ölçümler alabilir. Bir uygulamada aydınlatmaları değiştirdiğinizde daha yüksek lüks değerleri okumanıza rağmen gözle daha karanlık olduğunu hissedebilirsiniz.
Elektrik faturası hesaplamak, evde ya da iş yerinde ne kadar enerji tükettiğinizi ve bunun maliyetini bilmek için oldukça önemlidir. Kademeli tarife sistemi ve güncel fiyatlar hakkında bilgi sahibi olarak, bütçenizi daha iyi yönetebilir ve enerji tüketiminizi optimize edebilirsiniz.
Ölçüm cihazları lx biriminde ölçüm yaparken bazı standartlarda ışık şiddetinde cd cinsinden sınır değerler verilebiliyor. Bu tür durumlarda Lüks -> Kandela dönüştürücü kullanmak gerekiyor. Ortam, ölçüm uzaklığı, ölçüm noktaları doğru ayarlandığında ışığın bir yöndeki yoğunluğunu doğru bir şekilde tespit edebilmek mümkün hale geliyor.
Bir Yorum Yazın
Ziyaretçi Yorumları - 0 Yorum