Tünel Aydınlatması Nasıl Yapılır?

İyi bir tünel aydınlatması, tünel girişinde sürücünün tünel içerisindeki ışığa adaptasyonunu sağlar ve tünel boyunca yeterli aydınlatmayı sağlayarak güvenli sürüş ortamı yaratır. Sürücü herhangi bir olumsuz etkiye maruz kalmadan tünele girmeli, tünelden geçmeli ve tünelden çıkmalıdır.

Tünellerde özellikle gündüz aydınlatması, adaptasyon sorunu sebebiyle daha özel gerekliliklere sahiptir. Tünel içerisindeki düşük aydınlatma seviyeleri, güneş ışığının yüksek aydınlatma seviyelerine uzun süre maruz kalmış sürücünün, tünel girişinde ve içerisinde geçici körlük yaşamasına sebep olacaktır. Bu sebeple tünel içerisinde aydınlatma sürücünün adaptasyonunu sağlayacak şekilde kademeli olarak değişmelidir.

Tünel aydınlatması beş bölgeye ayrılır bunlar; erişim bölgesi, eşik bölgesi, geçiş bölgesi, iç bölge ve çıkış bölgesidir.

Erişim bölgesi tünelin içinde yer almaz. Bu alan yoldan tünelin girişine kadar olan bölgeyi belirtir ve uzunluğu güvenli fren mesafesine eşittir. Tünel aydınlatmasında en önemli alan burasıdır çünkü bu alandaki aydınlatma sayesinde sürücünün gözü, tünel içerisindeki düşük aydınlatma seviyelerine adapte olur. Bu bölgede aydınlatmanın amacı, sürücülerin kara bir delikle karşılaşmak yerine tüneli açıkça görebilmelerini sağlamaktır.

Eşik bölgesi, erişim bölgesinden sonra gelen, hız sınırına bağlı olarak uzunluğu güvenli fren mesafesine eşit olan bölgedir. Bu bölgenin ilk yarısında aydınlatma, dış ortam aydınlığına eşit miktarda yapılır. Bölgenin sonuna geldiğinde ise ilk aydınlık değerlerinin yüzde 40‘ına kadar düşülmelidir.

Geçiş bölgesi, erişim bölgesinden hemen sonra gelir. Uzunluğu hız sınırına bağlı olarak 20 saniyelik bir sürüşte kat edilen mesafeye eşittir. Bu bölgede aydınlatma seviyesi kademeli olarak düşürülerek, bölgenin sonunda iç bölge aydınlatmasına eşit aydınlatma seviyesi yakalanır.

İç bölge, geçiş bölgesi ile çıkış bölgesi arasında yer alan, genellikle tünelin en uzun, güneş ışığından en mahrum alanıdır. Bu alanda aydınlatma hız sınırına ve trafik yoğunluğuna bağlı olarak belirlenmelidir. Tünelin iç bölgesinde yaratılması gereken parıltı düzeyi 1 cd/m2 ile 10 cd/m2 arasında yer almalıdır.

Çıkış bölgesi, iç bölgenin sonundan tünelin çıkışına kadar olan bölgedir. Bu bölge, tünel içerisindeki düşük aydınlatma seviyelerinden, dışarıdaki yüksek ışığa adaptasyonu sağlayarak sürücülerin olumsuz etkilenmesini önler.

Geceleri tünellerde daha farklı aydınlatma gereksinimleri oluşmaktadır. Çünkü, gündüz vakti tünelin dışı daha parlakken, geceleri tünelin içi daha aydınlıktır. Bu yüzden tünelde gündüz kullanılan aydınlatma, geceleri aynı şekilde kullanılamaz. Gece aydınlatmasında tüm tünel boyunca 2,5 cd/m2 ile 5 cd/m2 arasında parıltı düzeylerinin sağlanması gereklidir.

Tüneller özel aydınlatma gereksinimlerine sahip olduğundan bu gereksinimleri sağlamak için çok sayıda aydınlatma armatürü kullanılır ve bu da yüksek enerji tüketim maliyetlerinin ortaya çıkmasına sebep olur. Bu yüzden tünel aydınlatmasında enerji verimli aydınlatma elemanlarının kullanılması önemlidir.

Tünellerde aydınlatma sistemlerinin bakımı hem zor hem de maliyetlidir. Bu sebeple mümkün olduğunca uzun ömürlü, bakım gerektirmeyen aydınlatma armatürleri kullanılmalıdır.