İç Aydınlatma Tasarımında Gizli Işık Bantları Nasıl Kullanılmalıdır?

Işık, bir iç mekanı tanımlarken tasarımcıların farklı birçok şekilde kullanabilecekleri bir tasarım öğesidir. Ortamı estetik olarak güçlendirir ve ona bir karakter kazandırır. Yaşadığımız mekanlarda oluşan efektler kullanılan aydınlatma sistemlerine bağlıdır. Gizli ışık bantları, bir endirekt aydınlatma şekli olarak bu sistemlerden biridir.

Gizli ışık bantlarının kullanımı hem konut hem de ticari projelerde gün geçtikçe artmaktadır. İç dekorasyonda her zaman popüler olan bu uygulamanın giderek daha da çok tercih edilmesinin birincil nedeni, LED ve teknolojilerin yaygınlaşması ve kolay uygulanabilir olmasıdır.

Bu tip ışık bantları tavan veya duvarlardaki kanallara yerleştirilen bir tür gizli endirekt aydınlatmadır. Yüzeylerden yansıyan ışık mekan içine yayılır. Bu uygulama ile genel bir aydınlatma seviyesi yakalamak mümkündür. Ayrıca ışık bandı görsel olarak kullanıldığı yere bağlı olarak tüm odada veya sadece bir düzlemde ışıktan bir çerçeve yaratır.

Işık bantlarını nerede kullanabiliriz?

Yaygın ve dolaylı bir aydınlatmaya sahip olmak istediğimiz her yerde, ışık bantlarını kullanabiliriz.

• Asma tavanlarda oluşturulmuş kanal içlerinde
• Duvar panellerinde
• Zemin veya tavanın duvarlarla buluştuğu hatlarda
• Perdelerin aydınlatılmasında
• Yüzeylerin, duvar elemanlarının, TV ünitelerinin, aynaların, yatakbaşlarının, sanat eserlerinin, logoların arkasında
• Raflarda
• Dolap içlerinde
• Basamak ve korkuluklarda

Bu sistemin olumlu ve olumsuz yönleri nelerdir?

Olumlu yönler

• Dekoratif amaçlar için ideal bir sistemdir.
• Bir mekanı olduğundan daha büyük gösterir.
• Görünmez ışık kaynağı olduğu için kamaşma en aza indirgenmiştir.

Olumsuz yönler

• Işık yüzeylerden yansır, dolaylı aydınlatmadır. Bazı işlevler için yeterli aydınlatma seviyesi sağlayamayabilir ve ilave aydınlatma gerektirebilir.
• Kanallar dar ve konumları genellikle yüzeylerin altlarında ya da arkalarında olduğu için bakım ve erişilebilirlik sorunları olabilir. LED ürünlerin ömürleri uzun olsa da arızalar yaşamak mümkündür.

Göz önünde bulundurulması gereken konular nelerdir?

Işık bant uygulamalarının sonucunu doğrudan etkileyen başlıca kriterler aşağıda sıralanmıştır;

• Işık yansıtma faktörünü belirleyen, yüzeylerin renk ve dokuları
• Kanal içlerinde kullanılan aydınlatma aygıtlarının doğru konumlandırılması
• Ürün tipi, örneğin kullanım yerine göre tasarlanmış bir profil, ışık kaynağını nem, toz ve kirden korur, soğutma elemanı görevi görür ve ayrıca kolay kurulum sağlar
• Armatürler arasındaki boşluklar ve birleşim detayları, karanlık noktaların olmadığı bir aydınlatmaya sahip olmak için sürekli bir ışık hattı oluşturmak gerekir
• Armatürlerin yerleşeceği kanalların boyutu
• Işık kaynağının lümen değeri
• Kullanım ömrü ve bakım kolaylığı

Günümüzde tasarımcılar, mimarlar ve uygulayıcılar, gizli ışık bantlarında LED  ürünleri kullanmanın en uygun çözüm olduğunda ve kendilerine tasarım özgürlüğü sağladığı konusunda hemfikirdirler.

Diğer ışık kaynaklarıyla karşılaştırıldığında LED, armatür tasarımı ve enerji verimliliği açısından çok daha esnektir. Ancak profesyoneller, projelerinde metrelerce LED şerit kullanmanın enerji tasarrufu açısından sorun olabileceğini dikkate almalıdır. Örneğin, bina sürdürülebilirlik değerlendirme programları, yüksek verimli aydınlatma kaynaklarının kullanımını talep eder. Ayrıca mekanın özelliğine ve kullanım amacına göre metrekare başına kullanılabilecek enerji miktarını sınırlandırır. Gerekli aydınlatma düzeyine ulaşmak için dolaylı aydınlatma kullanmak aşırı enerji tüketimine neden olabilir. Doğru seçim yapabilmek için ürünün verimliliğini değerlendirmek gereklidir. Lümen/watt oranı, bir ışık kaynağının enerjiyi (W) ışığa ne kadar iyi dönüştürdüğünün bir ölçüsüdür.

Işık bantları mimari detayları vurgulamak ve mekanın hacmini artırmak için mükemmel bir çözümdür. Ancak yukarıda da bahsedildiği gibi gereksiz enerji tüketimine neden olmadan akıllı planlama yapılarak uygulanmalıdır.