ZEVE, Kırıkkale Nur Camii Aydınlatma Projesiyle Ödüle Doymuyor

Aydınlatma tasarımcısı Ayrım Yaser Talu liderliğinde, tarihi yapılardan kent meydanlarına, köprülerden sağlık yapılarına, mimari ve kamusal ölçekte pek çok aydınlatma projesine imza atan ZEVE Aydınlatma Tasarım Stüdyosu, Kırıkkale Nur Camii aydınlatma projesi ile dünyanın en prestijli aydınlatma ödüllerinden üçünü Türkiye’ye kazandırarak önemli bir gurur yaşattı.

Kırıkkale Nur Camii için yaptıkları aydınlatma tasarımında yapının kent için ifade ettiği simgesel değeri artıran ve vurgulayan, aynı zamanda da manevi kimliğini öne çıkaran ZEVE Aydınlatma Tasarım Stüdyosu ilk olarak Chicago-USA merkezli International Association of Lighting Designers (IALD) tarafından yenilikçi ve ilham verici aydınlatma tasarımlarının ödüllendirilmesi amacıyla bu sene 33’üncüsü düzenlenen IALD International Lighting Design Awards’ta “Award of Merit” (Liyakat Ödülü) ile onurlandırıldı.

Aydınlatma tasarımcısı Ayrım Yaser Talu’nun Kırıkkale Nur Camii’nin mimari elemanlarını vurgulayarak öne çıkardığı ve yapıya derinlik kattığı aydınlatma tasarımının ikinci önemli başarısı ise, Washington-USA merkezli Architectural Lighting dergisi tarafından 13’üncüsü düzenlenen 2016 AL Light & Architecture Design Awards’ta dünyanın en iyi üç dış aydınlatma tasarımından biri olarak “Commendable Achievement” (Övgüye Değer Başarı) ödülüne layık görülmesi oldu.

Kırıkkale Nur Camii, 2016 yılı içindeki son ödülünü de, dünyanın en saygın ve en çok okunan İngiltere merkezli aydınlatma dergilerinden Mondo*Arc ve Darc’ın, Light Collective firması işbirliği ile düzenlediği Darc Awards’tan aldı. Dünya genelinde 6.000’in üzerinde aydınlatma tasarımcısı ve mimar tarafından yapılan oylamada “Yüksek Bütçeli Dış Cephe Aydınlatması” kategorisinde “Dünyanın En İyi 2’nci Tasarımı” seçildi.

Kırıkkale Nur Camii aydınlatma tasarımı projesi, üç farklı ödül organizasyonunun jüri heyetleri tarafından “Tam anlamıyla ideal seviyede bir ışık uygulaması ile ‘sıcak’ ve ‘beyaz’ ışığın dengeli kullanımının cephe elemanlarının karakterini tamamlamış olması” ve “Caminin estetik ve hassas üç boyutlu modellemesinin, mimari formu güçlendirecek bir aydınlatma çözümüne olanak sağlamış ve renk sıcaklıkları seçiminde planlı ve başarılı bir yaklaşıma imkan vermesi” yorumlarıyla ödüllendirilmeye değer bulundu.

Mimariyi ve Maneviyatı Güçlendiren Aydınlatma Tasarımı

ZEVE tasarım ekibi, mimariyi tanımlamak ve spiritüel algıyı güçlendirmek için, gölge ve ışık arasında hassas bir denge kurarak yapıya derinlik kattı, farklı renk sıcaklıkları kullanımı ile görsel bir hiyerarşi oluşturdu. Temel mimari unsurlar birbirlerinden keskin gölgeler ile ayrıştırılmış ve caminin görkemli duruşu güçlendirildi. Çeyrek kubbeler gölgede bırakılarak kubbe altı pencereler belirginleştirildi. Büyük pencereler, dar açılı ışık huzmeleriyle tanımlanarak aralarında karanlık yüzeyler oluşturuldu. Öte yandan, aydınlatılan yüzeyler arasında ahenk sağlayabilmek için farklı güçlerdeki ışıklıklar çeşitli optikler ile harmanlanarak kullanıldı. Aydınlatma hesaplamaları -örneğin bütün şerefe altı mukarnaslarında aynı aydınlık seviyelerine ulaşılması gibi- dikkatlice yapıldı.

Cephe boyunca aşağıdan yukarıya devam eden kompleks yüzeyler arasında ince geçişler sağlayabilmek için renk sıcaklıkları dikkatlice seçildi. Bu bağlamda ana kubbe ‘ılık beyaz’ tonla aydınlatılırken, kubbe kasnağı pencereleri ve fil ayaklarında ‘sıcak beyaz’ ışık kullanıldı. Spotlar ve yüzey yıkayıcı ürünler ‘süper sıcak beyaz’ ışık tonunda seçilerek yapı boyunca birçok farklı noktada mistik bir görünüm ve dramatik kontrastlar elde edildi. Gölgede kalan ‘alem’ler üzerinde yaratılan ışık parıltılarıyla da tasarım desteklendi.

ZEVE tasarımcıları aydınlatmada sürdürülebilirlik ilkeleri doğrultusunda, Kırıkkale Nur Camii’nin aydınlatma tasarımında enerji tüketimini, LED ışık kaynaklı verimliliği yüksek ürün kullanımı ve farklı zaman dilimlerinde uygulanan opsiyonel aydınlatma senaryolarıyla minimize etti. Yapının gündüz görünümünün bozulmamasına hassasiyetle yaklaşılmış, aydınlatma elemanları yüzeylerle aynı renklerde boyandı ve mümkün olduğunca çevre elemanları arasında gizlendi.

Mimar Sinan’ın ustalık dönemi eseri olan ve dini mimarinin dünyaca zirvesi kabul edilen Edirne Selimiye Camii’den esinlenerek ve çağdaş mimarinin imkanlarından faydalanılarak Mimar Necip Dinç tarafından tasarlanan, 26 bin metrekare kapalı alana sahip Kırıkkale Nur Camii, bir ana kubbe, dört çeyrek kubbe, 12 tonoz ve beş son cemaat kubbesinden oluşuyor.

Dünya İnşaat, (Fotoğraf: İdris Ekinci)