Mekanlara Göre Konut Aydınlatma Tasarımı

İç tasarımın bir parçası olan iç mekan aydınlatması, mekanların işlevini ve duygusunu yansıtan bir mimari öğedir. Kişisel zevkler ve tercihler konut aydınlatma tasarımını yönlendirir. İşin püf noktası, bu yönlendirici faktörleri baz alarak kullanıcılarla uyumlu bir aydınlatma koreografisi oluşturmaktır. Bir tasarımcı bunu başardığında ev sahipleri konforlu ve güvenli yaşam alanlarına sahip olabileceklerdir.

Söz konusu konut aydınlatması olduğunda, her alan kendine özgü aydınlatma ihtiyaçlarına göre ele alınmalı, hedef ister mevcut aydınlatma tasarımını iyileştirmek, ister yeni bir aydınlatma planı oluşturmak olsun, her alan ayrı ayrı tasarlanmalıdır.

Aydınlatma planı kimler tarafından oluşturulmalıdır?

Bir aydınlatma planı, her alandaki fonsiyonlar, boyutlar ve doğal ışık seviyeleri değerlendirildikten sonra mimar, aydınlatma ve elektrik tasarımcıları ile birlikte tasarlanmalıdır.

Her oda için tasarım ekibinin aşağıdaki soruları sorması, ardından aydınlatma sistemi ve aydınlatma seviyesi, ışık kaynağı özellikleri, armatür montaj tipleri, IP dereceleri, verimlilik, enerji tasarrufu gibi özellikleri hakkında kararlar vermesi gerekir.

• Mekanda gerçekleşen işler nedir?
• Öne çıkarılacak belirli mimari detaylar, sanat eserleri veya mobilya var mıdır?
• Odayı kullanan kişilerin yaşları, tercihleri ve  yaşam tarzları nedir?
• Odaya doğal ışık giriyor mu? ne zaman, ne kadar ve yönü
• İnsanlar mekanı hangi saat dilimlerinde kullanıyor?
• Dekorasyon tarzı nedir? stiller, renkler, dokular
• Standartlar ve yapı yönetmelikleri nelerdir?
• Bir aydınlatma otomasyon sistemine ihtiyaç var mıdır?

Mekan mekan aydınlatma tasarımı

Ayrı ayrı veya bir arada kullanmayı düşünebileceğiniz üç ana aydınlatma şekli vardır,

• Ortam aydınlatması, bir odaya genel aydınlatma seviyesini sağlar,
• Görev aydınlatması, belirli bir iş için sınırlı bir alanı hedefler,
• Vurgu veya mood aydınlatması, belirli nesneleri, mimari detayları veya sanat eserlerini ön plana çıkarır.

Oturma ve yemek odası aydınlatması

Oturma odaları, insanların sosyalleşme, rahatlama ve eğlence gibi çeşitli aktiviteler için kullandıkları alanlardır. Esnek ve çoklu aydınlatma çözümleri kullanılmalıdır. Oturma odaları için merkezi bir sarkıt aydınlatma artık yeterli bir çözüm olmaktan çok uzaktır.

Farklı atmosferler ve işlemler için çeşitli çözümler kullanabiliriz;

• Genel aydınlatma için downlight ya da sarkıt armatürler, örneğin bir avize
• Sanat eserleri ve nesne aydınlatması için sıvaaltı veya yüzeye monte ray spotlar veya “wall washer” lar
• Mobilya, tavan ve/veya zeminde gizli aydınlatma
• Okuma veya benzer yüksek aydınlatma seviyesi gerektiren bir iş için masa üstü çalışma armatürü veya lambader
• Genel aydınlatmayı desteklemek veya sadece dekoratif obje olarak duvar aplikleri
• Duvar veya kolon aydınlatması için zemine gömme armatürler

Oturma ve yemek odası aydınlatmasında 2700K ışık kaynağı kullanılması önerilir.

Yatak odası aydınlatması

Yatak odalarındaki aydınlatma sakin ve rahat bir ortam sağlamalıdır. Ancak giyinme ve makyaj alanları için daha yüksek aydınlatma seviyeleri gereklidir. Yumuşak bir arka plan aydınlatması, örneğin şık bir yatak başını vurgulamak için spotlar, okuma lambaları yatak odalarındaki çeşitli ihtiyaçlara cevap verebilir.

Yatak odası aydınlatmasında 2700K ışık kaynağı kullanılması önerilir.

Banyo/WC aydınlatması

Genel aydınlatma için downlight ve gizli aydınlatma şeritleri, makyaj/traş gibi işlemler için aydınlık seviyesini yükseltecek ilave spot, aplik ya da aydınlatmalı aynalar, küvet veya duş içleri için ise IP dereceli armatürler kullanılmalıdır.

Banyo/WC aydınlatmasında 3000-4000K ışık kaynağı kullanılması önerilir.

Mutfak aydınlatması

Mutfak her zaman evin kalbidir. Sabah gazete okumaktan yemek pişirmeye, yemek hazırlamaktan sadece sohbete kadar çeşitli aktivitelerin gerçekleştiği bir sosyalleşme ve çalışma mekanıdır. Genel aydınlatmayı, dolap altı armatürler veya vurgulu ışıklar gibi çeşitli görev ışıklarıyla desteklemek çalışma yapılan bölgelerdeki aydınlık seviyelerini arttırmak için önemli ve gereklidir.

Mutfak aydınlatmasında 3000-4000K ışık kaynağı kullanılması önerilir.

Koridor ve merdiven aydınlatmaları

Doğru aydınlatma, ana girişin davetkar ve çekici bir görünüşe bürünmesine yardımcı olur. Giriş holünde ve koridorlarda aydınlatma tavan armatürleri, gizli led şeritler ve ray spotlar ile sağlanabilir. Merdivenlerdeki aydınlatma ise esas olarak güvenliği sağlamalıdır. İlave olarak kullanılacak olan duvar aplikleri veya sarkıt bir ürün ise göz alıcı bir etki yaratacaktır.

Koridorlar ve merdiven aydınlatmalarında 2700K ışık kaynağı kullanılması önerilir.

Her zaman vurguladığım gibi, her proje, özellikle de bir konut aydınlatma projesi kendine özgü olmalıdır.

Genel kabulleri ve standartları tasarımlarımızda dikkate almalıyız. Ancak her zaman amaç, kullanıcıların özelliklerine ve isteklerine göre bir aydınlatma tasarımı geliştirmektir.

Aydınlatmanın sadece çevremizi görmek için değil, konutun mimari görünümünü zenginleştirmek ve farklı atmosferler yaratmak için de bir unsur olduğunu unutmadan bazen aydınlatmayı sadece dekoratif etkisi için de kullanmalıyız.

Mümkün olduğunca esnek ve kontrol edilebilir bir sistem uygulamak, hem estetik hem de işlevsel amaçlara uygun aydınlatmanın elde edilmesinde çok faydalı olacaktır.