Yeni bir araştırma, LED aydınlatma ve cep telefonları gibi cihazlardan yayılan mavi ışığa maruz kalmanın, ışık gözünüzün içine parlamasa bile ömür süresini etkileyebileceğini gösteriyor. Oregon Eyalet Üniversitesi tarafından yapılan araştırma, LED’lerin ürettiği mavi dalga boylarının beyin ve retina hücrelerine zarar verdiğini öne sürüyor.
Yeni bir araştırma, LED aydınlatma ve cep telefonları gibi cihazlardan yayılan mavi ışığa maruz kalmanın, ışık gözünüzün içine parlamasa bile ömür süresini etkileyebileceğini gösteriyor.
Oregon Eyalet Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırma, LED’lerin ürettiği mavi dalga boylarının beyin ve retina hücrelerine zarar verdiğini öne sürüyor.
Aging and Mechanisms of Disease Today (Yaşlanma ve Hastalığın Mekanizmaları) dergisinde yayımlanan çalışma, insanlarla ortak hücresel ve gelişimsel mekanizmaları nedeniyle önemli bir model organizma olan meyve sineği üzerinde ışığın etkilerinin test edilmesini içeriyor.
OSU Fen Fakültesi’nde biyolojik saatleri inceleyen bir araştırmacı olan Jaga Giebultowicz, sineklerin, telefon ve tablet gibi cihazlardaki yaygın mavi dalga boyuna benzer mavi LED ışığa günlük 12 saatlik maruz kalma durumlarına nasıl tepki verdiğini inceleyen bir araştırma iş birliğine öncülük etti ve ışığın yaşlanmayı hızlandırdığını buldu.
Günde 12 saat aydınlık ve 12 saat karanlık döngüsüne maruz bırakılan sinekler, tamamen karanlıkta veya mavi dalga boyu filtrelenmiş ışıkta tutulanlara kıyasla daha kısa ömürlü oldu.
Mavi ışığa maruz bırakılan sineklerin retina hücreleri ve beyin nöronları zarar gördü ve hareket kabiliyetleri bozuldu, yani sinekler için yaygın bir davranış olan kapalı tutuldukları bölme duvarlarına tırmanma kabiliyeti azaldı.
Deneydeki sineklerin bazıları, gözleri gelişmemiş mutantlardı. Bu gözsüz sinekler bile beyin hasarı ve hareket kabiliyetinde bozulma yaşadı; bunun da, sineklerin ışığı görmese bile zarar gördüğü anlamına geldiği iddia ediliyor.
Yaygın bir meyve sineği olan Drosophila melanogaster, muzdan beslenir. Bilim adamları, insanlarla paylaştığı hücresel ve gelişimsel mekanizmalar nedeniyle mavi ışık testlerinde onu kullandılar.
Bütünleyici biyoloji profesörü Giebultowicz, “Işığın sineklerde yaşlanmayı hızlandırdığı gerçeği, ilk başta bizim için çok şaşırtıcıydı.” diyor. “Yaşlı sineklerdeki bazı genlerin ifadesini ölçtük ve sineklerin ışıkta tutulması durumunda strese cevap veren koruyucu genlerin ifade edildiğini gördük. Işığın bu genleri düzenlediğini varsaydık. Sonra sormaya başladık: Işığın onlara zarar vermesinin nedeni nedir? Böylece ışığın spektrumuna baktık. Mavi içermeyen ışığın ömürlerini biraz kısaltmasına rağmen, sadece mavi ışığın ömürlerini çok ciddi bir şekilde kısalttığı son derece açıktı.”
Giebultowicz, doğal ışığın, beyin dalgası aktivitesi, hormon üretimi,beslenme ve uyku düzeninde önemli faktörler olan hücre yenilenmesi gibi 24 saatlik fizyolojik süreçler olan vücudun sirkadiyen ritmi için çok önemli olduğunu belirtiyor.
“Ancak yapay ışığa artan miktarda maruz kalmanın uyku ve sirkadiyen bozukluklar için bir risk faktörü olduğunu gösteren kanıtlar var.” diyor.
“Ve yaygın olarak kullanılan LED’ler yüksek miktarda mavi ışık yaydığından, LED aydınlatmanın ve cihaz ekranlarının sık kullanımı ile insanlar artan miktarda mavi spektrumda ışığa maruz kalıyor.“
“Ancak bu LED aydınlatma teknolojisi, çoğu gelişmiş ülkede bile, insan ömrü üzerindeki etkilerini anlayacak kadar uzun süre kullanılmadı.”
Giebultowicz, sineklerin seçenekleri olsa mavi ışıktan uzak duracaklarını söylüyor.
“Mavi ışıktan kaçmalarına neden olan aynı sinyalin uzun ömürlülükle ilgisi olup olmadığını test edeceğiz.” diyor.
Giebultowicz’in laboratuvarında araştırma asistanı ve çalışmanın birinci yardımcı yazarı olan Eileen Chow, bu araştırmanın nihayetinde insanlar için de geçerli olduğu kanıtlanırsa, teknoloji ve tıptaki ilerlemelerin, ışığın zararlı etkilerini gidermek için birlikte ele alınabileceğini belirtiyor.
“İnsan ömrünün uzunluğu, hastalıkları tedavi etmenin yolları bulundukça son yüzyılda çarpıcı bir şekilde arttı ama aynı zamanda yapay ışıkta daha fazla zaman geçirmeye başladık.” diyor.
“Bilim, insanların daha uzun yaşarken daha sağlıklı olmalarına yardımcı olmanın yollarını ararken, daha sağlıklı bir ışık spektrumu tasarlamak, sadece daha iyi uyumak için değil, genel olarak sağlık açısından da bir olasılık olabilir.”
PLD Türkiye (Çeviri), Lux Review (Haber Kaynağı)
