Gerilim (Voltaj) Bölücü Hesabı Nasıl Yapılır?

Elektronikte gerilim bölücü kuralı; büyük bir gerilim değeri ile küçük bir gerilim (voltaj) değeri elde etmek için kullanılan basit olmasına rağmen elektronikteki en önemli uygulamalardan birisidir. Sadece bir giriş voltajı ve iki seri direnç kullanılarak bir çıkış voltajı elde edebiliriz. Voltaj bölmesi, giriş voltajının bölücünün bileşenleri arasında dağıtılmasının sonucudur.

Gerilim bölücünün basit bir örneği, seri olarak bağlanmış iki dirençtir. Giriş gerilimi direnç çifti boyunca uygulanır ve çıkış gerilimi, direnç çifti arasındaki bağlantıdan ortaya çıkar.

Gerilim bölücü hesabı;

Denkleme göre eğer  ise;

 Eğer  olursa gerilim bölücü kuralı ile çıkış gerilimimiz;

Voltaj bölücüler, referans voltaj değerleri oluşturmak veya bir voltajın değerini azaltmak için yaygın olarak kullanılırlar.

Mikroişlemcilerin, sensörden gelen bilgiyi ölçmesi için yine gerilim bölücüler kullanılır. Bu işlem için sensör, bir gerilim bölücü oluşturmak için değeri bilinen bir dirençle seri olarak bağlanır ve hat boyunca değeri bilinen bir voltaj uygulanır. Mikroişlemcinin analog-dijital dönüştürücüsü (ADC) gerilim bölücünün bağlantı elemanları arasına bağlanır. Böylelikle gerilim bölücünün değeri hesaplanır ve hesaplanan gerilim değeri ve değeri bilinen direnç kullanılarak sensör direnci hesaplanır.

Gerilim bölücü kuralı günlük hayatımızda en yaygın olarak potansiyometre içerisinde kullanılır. Potansiyometre, üç adet terminale sahip olan ve değeri manuel olarak ayarlanabilen değişken bir dirençtir. Bir direnç elemanının her iki ucuna birer adet terminal bağlanmıştır ve üçüncü terminal, direnç elemanı üzerinde hareket ederek potansiyometrenin çıkış voltajını değiştirir.

Gerilim bölücü olarak kullanılan potansiyometrelerin en iyi örneği müzik sistemlerine bağlı ses ayarlama düğmeleridir.