Aydınlatma endüstrisinde ışık parlaklığının kontrol edilebildiği lambalara dim edilebilir denir. İngilizce dim kelimesinin anlamı karartmak veya loşlaştırmaktır. Dim edilebilir lambalar, aydınlatma seviyesinin kontrol edilmesini, alanın görsel görünümünün değiştirilmesini ve enerji tasarrufu sağlanmasını mümkün kılar.
Aydınlatma endüstrisinde ışık parlaklığının kontrol edilebildiği lambalara dim edilebilir denir. İngilizce dim kelimesinin anlamı karartmak veya loşlaştırmaktır.
Dim edilebilir lambalar, aydınlatma seviyesinin kontrol edilmesini, alanın görsel görünümünün değiştirilmesini ve enerji tasarrufu sağlanmasını mümkün kılar.
Akkor flamanlı lambalar doğası gereği dimmer devreleri ile kolayca dim edilebilirdi. LED lambalar söz konusu olduğunda ise dim edilebilir ya da dim edilemez şeklinde iki farklı seçenek bulunmaktadır.
Dimmer devreleri, gerilimi değiştirerek ışığı kontrol etmeye yarayan basit sistemlerdir. Bu basit yapı, akkor flamanlı lambalarla düzgün bir şekilde çalışabiliyordu. LED lambalar ise çok daha karmaşık bir yapıya sahiptir. LED lambaların içerisinde AC şebeke gerilimini, çok daha düşük DC gerilime dönüştüren yerleşik bir devre bulunur.
LED lambaların geleneksel dimmer anahtarları (döner veya kayar anahtar) ile dim edilmesi için LED lamba içerisindeki sürücü devresinin dim fonksiyonuna sahip olması gerekir. LED sürücü dim edilebilir yapıya sahipse dimmer anahtardan gerilim kontrolü yapıldığında LED’lerin parlaklığı değişmiş olacaktır.
LED lambalar, akkor flamanlı lambalara göre daha düşük bir kısma aralığına sahiptir. LED’ler toplam ışık çıktısının yaklaşık olarak yüzde 10’una kadar kısılırken, akkor flamanlı ampuller toplam parlaklığının yüzde 1’ine kadar kısılabilir.
Dim edilebilir lambalar kullanıldığında oda içerisindeki tüm lambaların aynı marka ve modelde olması önerilir. Bu sayede dimmer kontrolü yapıldığında her lamba eşit miktarda kısılmış olacaktır. Farklı LED lambalar birlikte kullanıldığında, sürücü devreleri farklı şekilde davranacağından karartma sorunları ortaya çıkabilir.
Dim edilebilir lambalar, dim edilemez devrelerde (standart aç, kapa anahtarları) sorunsuz bir şekilde çalışır. Dim edilemez lambalar ise dim edilebilir devrelerde düzgün bir şekilde çalışmayacaktır. Bu şekilde kullanıldığında hem lamba hem de anahtar zarar görebilir.
Dim edilebilir LED lambalar, daha karmaşık sürücü devresine ihtiyaç duyduğundan dim edilemez lambalara göre daha pahalıdır. Sağlayacağı enerji tasarrufu ve uygulama esnekliği, dim edilebilir LED lambaları daha iyi bir alternatif haline getirmektedir.
Piyasadaki LED lambaların neredeyse tamamında dim edilebilir ya da dim edilemez şeklinde ifadeler bulunur. Bunlardan hiçbiri yoksa lambanın dim edilemez olduğu varsayılmalıdır.
