Kamaşma

Işık görme işlevi için çok önemlidir. Işık, nesnelere çarparak gözlerimize ulaşır ve bu sayede nesneleri görmemizi sağlar. Ancak bazen ışık görme problemlerine yol açabilir.

Kamaşma, aşırı ve kontrolsüz bir şekilde dağılan ışığın neden olduğu görsel algıdır. Parlak güneş ışığına veya yapay ışığa (elektrikli ışıklar) maruz kalındığında ortaya çıkan görme zorluğuna kamaşma denir.

Kamaşma gündüz ya da gece meydana gelebilir. Kamaşma problemi doğrudan veya yansıma sonucunda ortaya çıkabilir.

Parlak ışıklar insanlar için rahatsız edici ve acı verici olabilir. Kamaşma etkilerine göre; rahatsız edici kamaşma, geçici kamaşma ve kör eden kamaşma olarak üç ana gruba ayrılmıştır.

Göze gelen çok parlak ışık ortadan kaldırıldığında bile cisimleri görmede veya seçmede zorluk yaşanıyorsa buna kör eden kamaşma adı veriliyor. Görüş alanı içerisindeki yoğun ışık geçici görme kayıplarına yol açıyorsa bu durum geçici kamaşma olarak tanımlanıyor. Parlak ışık, konfor kayıplarına, yorgunluğa ve acıya yol açıyorsa buna da rahatsız edici kamaşma adı veriliyor.

Kamaşma, iç mekan aydınlatmalarında da dış mekan aydınlatmalarında da ortaya çıkabilir. Her ikisinin de, gözler normalden daha yoğun bir ışığa maruz kaldığından, olumsuz etkileri bulunmaktadır.

Aydınlatılmış bir ortamda karanlık alanlar ile parlak alanlar arasında aşırı bir fark varsa bu da kamaşma problemini ortaya çıkarabilir.

İşyerlerinde pencerelerden içeri giren güneş ışığı doğrudan veya parlak yüzeylerden yansıyarak gözünüze ulaşabilir. Bu durum da görsel performansın düşmesine, rahatsızlık hissedilmesine sebep olabilir.

Özellikle yol aydınlatmaları kamaşma için iyi bir örnektir. Yolda seyrederken ilerideki sokak lambalarından yayılan ışık gözünüzü alıyorsa bu kamaşma problemi olduğunu işaret eder. Kamaşma, sürüş ve trafik güvenliğini tehdit eden bir unsur olarak ortaya çıkabilir. Örneğin, araç sürücüleri sürüş esnasında, göz alıcı parlak ışığa maruz kaldıklarında yaya geçitlerini, karşıdan karşıya geçmekte olan yayaları veya trafik ışıklarını görmekte zorluk yaşayabilir. Bu durum ciddi kazalara, yaralanmalara ve ölümlere yol açabilir.

Yaşlı insanlar genellikle kamaşmaya karşı daha duyarlıdır. Çünkü, yaş ilerledikçe göz merceğinde bulanıklık artar ve adapte olma kabiliyetinde azalma görülür. Bu yüzden kamaşma onlar üzerinde daha büyük problemlere yol açabilir.

İyi tasarlanmış aydınlatma armatürleri ve iyi planlama, kamaşma ve onun sebep olduğu olumsuz etkileri minimize edebilir.