Aydınlatma Gereksinimleri

Aydınlatma, bireylerin görme ihtiyaçlarını karşılamak üzere doğal ve/veya yapay ışığın kullanılmasıdır. Daha doğru ve sağlıklı görmemiz iyi bir aydınlatmanın en önemli işlevlerinden biridir. İyi bir aydınlatma için ışığın yeteri miktarda olması tek koşul değildir. Bununla birlikte yaşadığımız mekanların aydınlatma düzeni başka koşulları da içermelidir.

1. Işığın Niteliği

Işık rengi ihtiyacımız, ışık seviyesine bağlı olarak farklı seçilmelidir, örneğin çalışma alanlarında 4000 Kelvin civarında naturel beyaz veya soğuk beyaz olmalıdır. Fiziksel aktivitelerde bulunduğumuz mekanlarda soğuk beyaz (5000 Kelvin ve üstü) olmalıdır. Daha sakin ortamlar için -mesela restoranlarda- daha az aydınlık seviyesi ve 3000 Kelvin sıcak beyaz uygun olacaktır. Renkleri görme ihtiyacımıza göre de ışık kaynaklarının renksel geriverimi yüksek seçilmeli, örneğin giyim mağazalarında %90 hatta %95 renksel geri verimi olan ışık kaynakları uygun olur.

2. Homojenite

Aydınlatma özellikle çalışma mekanlarında homojen olmalıdır, başka bir deyişle ışık mekana homojen dağılmalıdır. Bazı durumlarda da objeler öne çıkarılmak isteniyorsa -örneğin müze ve mağazalarda-vurgu aydınlatması yapılmalıdır.

3. Durağanlık/Hareketlilik

Bir gösteri aydınlatmasında hareketli ışıklar cazip olurken, işyerlerimiz ve evlerimizde ışık durağan olmalı, parlaklıkları hızlı değişmemeli.

4. Kamaşma

Işık kaynağının gözü rahatsız etmesi durumudur. Işık kaynakları mümkün olduğunca kamaşmayı önleyecek şekilde tasarlanmalı, konumlandırılmalı. Doğrudan gözümüze geldiğinde görme ve göz problemlerine sebep olur.

5. Gölgelenme

Özellikle çalışma mekanlarında gölgelenme olmasından kaçınmalıyız. Sağ elini kullanan biri için ışığın sol tarafından gelmesi daha doğru bir yaklaşımdır. Yine büyük birkaç ışık kaynağı yerine daha küçük güçlü fazla sayıda ışık kaynağı, homojeniteyi arttırırken gölgelenmeyi azaltır.

6. Aydınlatma Seviyesi

Her mekan için aydınlatma seviyesi ihtiyacımız farklıdır, koridorda 50-60 Lux ışık yeterli olduğu halde, ofisimizdeki masamızda verimli çalışmamız için 500 Lux ışık ihtiyacımız vardır. Şunu da bilmemizde fayda var ki, yaşlı insanların daha fazla aydınlık seviyelerine ihtiyaç duydukları bir gerçektir. Mekanlarda ışık ihtiyacımıza göre aydınlatma araçları uygun konumlandırılmalı ve ihtiyaç duyulan güçlerde seçilmeli, mekan büyüklükleri dikkate alınmalı. Alçak tavanlarda odaya yüksek bir görünüm verilmek istenirse tavana yönlendirilmiş odaya dikey vurgu yapan armatürler kullanılmalıdır. Yüksek tavanlarda ise daha alçak bir görünüm elde etmek için lambader ya da alçak sarkıt kullanımına ağırlık verilmelidir.

7. Emniyet

Kullandığımız aydınlatma araçları elektriksel olarak CE ve/veya TSE standartlarının belirlediği şartları sağlamalı. Kullanım alanına göre yeterli elektriksel koruma sınıfını taşımalıdır.

8. Estetik

Aydınlatma araçları sadece ışık ihtiyacımızı karşılayan ürünler olmaktan çıkmış, mimari yapıyı tamamlayan objeler haline gelmiştir. Kullanılan aydınlatma araçları, mekanımızın çizgileri, renkleri ve bulunan objelerle uyumlu olmalıdır. Artık armatür seçerken sadece bir aydınlatma aracı değil, tasarım harikası bir sanat eseri ile evinizin dekorasyonunu tamamladığınızı unutmayın. Mesela şehir planlamacıları ve tasarımcılar sokak lambalarını birer şehir mobilyası olarak değerlendirmektedir.

Kaynak: LED Portalı