Flaş Körlüğü Nedir?

İnsan hedefleri üzerinde etkisiz hale getirme, yön şaşırtma, cesaret kırma ve aldatma gibi çeşitli geri dönülebilir etkilere sahip ekipmanlar, ölümcül olmayan silah (hala tanımı ve sınırları belirsiz olsa da) olarak sınıflandırılmaktadır. Ölümcül olmayan silahlar, dünya çapında polis güçleri ve askeri kuvvetler tarafından artan bir şekilde kullanılmaktadır.

Yüksek yoğunlukta flaş ışığına maruz kalındığında ortaya çıkan geçici veya kalıcı görme bozukluğuna flaş körlüğü denir. Flaş körlüğü, göz retinasını aşırı doyuran çok kısa parlak ışık maruziyetinden kaynaklanır. Askeri operasyonlarda kullanılan, çok parlak ve çok yönlü ışık patlaması üreten flaş bombaları ve göz kamaştırıcılar, flaş körlüğü yaratmak için tasarlanmıştır.

Flaş körlüğü için en anlaşılır örnek fotoğraf makineleridir. Akşam karanlığında fotoğrafınız çekildiğinde doğrudan gözünüze patlayan flaş ışığı geçici olarak görme kaybı (görüşün düşmesi, dalgalanma, noktalar görme) yaşamanıza neden olur. Birkaç saniye süren bu algı aslında geçici körlük etkisidir.

Ölümcül olmayan silah türü olan flaş cihazları veya kamaştırıcılar, 1 ila 10 milyon kandela yoğunluğa ulaşır ve bu yoğunluk görüş performansını ciddi oranda düşürmek için yeterlidir. Bu seviyelerin üstünde parlaklıklara ulaşmak için tek yönlü ışık üreten güçlü lazer silahları kullanılır.

Flaş körlüğü, çoğunlukla ışık kaynağı kesildikten sonra bir süre daha devam eder ve kalıcı hasar bırakmadan etkisi kaybolur. Bazı durumlarda bu etki çok uzayabilir veya kalıcı hale gelebilir. Özellikle geceleri, karanlığa uyum sağlayan göz bebeği tamamen açıktır ve flaş körlüğüne karşı daha savunmasızdır. Bu durumda parlak ışığın etkisi daha fazladır ve daha uzun sürer.

Parlak ışık göz bebeğine ulaştığında ani görme kaybı oluşur ve eski haline dönmesi zaman alır. Spor müsabakalarında sporcuları parlak ışığın etkilerinden korumak için fotoğrafçılar flaş kullanmamaları konusunda uyarılır. Havacılıkta ise görme performansını olumsuz etkileyen lazer işaretçiler ve parlak projektörlerin kullanımı konusunda bazı kısıtlamalar uygulanmaktadır.

Göz retinasında ağrı reseptörleri olmasa da parlak ışık, stresi artırıp psikolojik acı hissi yaratabilir. Parlak ışığa maruz kalındığında yönelim bozukluğu, baş dönmesi ve mide bulantısı gibi etkiler de görünebilir. Bu tür etkiler genellikle kısa süre içerisinde kaybolur.

Parlak ışık, insan görüşünü etkilemenin yanı sıra gece görüş sistemlerini etkisiz kılmak için de kullanılmaktadır.