Konut Aydınlatması Tasarım İpuçları

İç aydınlatma, konut tasarımdaki en temel konularından biridir. Bir konutun iç atmosferi, doğal ışığa ve kullanılan yapay aydınlatma türlerine, bunların nerede ve nasıl kullanıldıklarına bağlı olarak değişebilir.

İyi bir aydınlatma tasarımı, içinde yaşadığımız mekanları rahat ve işlevsel kılarken aynı zamanda mimari detayların kusursuz göründüğü, kullanıcı ve misafirlerini memnun eden ortamlar yaratır.

Başarılı bir aydınlatma tasarımında aydınlatmanın miktarı ve kalitesi tasarımı etkileyen temel faktörlerdir. Bir tasarımcı, ışık kaynağı türü, ışık akısı, renksel geriverim, ışık dağılımı sistem verimliliği, bakım kolaylığı, gün ışığı entegrasyonu ve kontrolü, işlevler, maliyetler, sistem kontrolü ve esneklik dahil olmak üzere çeşitli konuları bir aydınlatma planı geliştirirken göz önünde bulundurmalıdır.

Konut aydınlatma tasarımında amaçlanan;

• Sıcak ve davetkar bir yaşam alanı yaratmak
• Güvenli ve işlevsel ortamlar sağlamak
• Mekanın karakterini güçlendirmek
• Çeşitli işlevlere ve ilgi alanlarına göre aydınlatma planları geliştirmek
• Görev, ortam, dekoratif ve vurgu aydınlatma sistemlerini doğru kombinlemek
• Esnek ve bakımı kolay bir aydınlatma sistemi tasarlamak
• Enerji tasarrufu

sağlamaktır.

Aydınlatma tasarım sürecinde mekanlara ait dikkate alınması gereken özellikler;

• Mekanın boyutları ve şekli
• Kullanılan malzemeler
• İşlev
• Kullanıcıların yaşı
• Duvarların, yüzeylerin renkleri ve ışık yansıtma oranları
• Mekanda sergilenen eserler ve özellikle ön plana çıkarılması gereken/istenen detaylar, objeler
• Kullanıcıların istekleri ve yaşam stilleri

Konut alanlarında aydınlatmanın ilk hedefi, tüm odalarda doğal ışıktan yararlanabilmektir.

Doğal aydınlatmaya neden ihtiyaç duyulur?

Doğal aydınlatma,

• Konsantrasyonu ve odaklanmayı artırır,
• Enerji ve para tasarrufu sağlar,
• Kan basıncını düşürür,
• Stresi ve kaygıyı azaltır,
• Bağışıklık sistemini güçlendirebilir,
• Mutluluğu artırır,
• Üzüntüyü önlemeye yardımcı olur,
• Hayati bir D vitamini kaynağıdır,
• Enerji verir,
• Daha iyi uyumaya yardımcı olur,
• İç mekan bitkileri için gereklidir.

Bir alandaki doğal ışık seviyesi nasıl arttırılır?

Bu karmaşık meselede mimarın rolü birincil derecede önemlidir.

Yaşam alanları tasarlanırken pencere ve benzeri açıklıkların büyüklüğüne ve konumuna, cam seçimine, gün boyunca değişen gün ışığının yön ve yoğunluğuna dikkat edilmeli ve dolayısı ile maksimum fayda sağlanmalıdır.

Doğal ışıktan daha fazla yararlanabilmek için bazı dekorasyon ipuçları;

• Duvarlarda ve zeminde daha açık renkler kullanmak, mutfak ve banyoda doğal ışığı absorbe etmekten çok yansıtacak parlak yüzeyler kullanmak
• Mobilyaların güneş ışığını kesmesini önlemek
• Doğal ışığı yansıtmak için aynalar kullanmak
• Pencereleri temiz tutmak
• Doğal ışığın bir odadan diğerine geçmesini sağlamak için cam kapılar veya pencereli kapılar kullanmak

Doğal ışığa ek olarak tabii ki aşağıda belirtilen ana konularında yapay aydınlatma kullanılmaktadır;

• Yönlendirme ve genel aydınlatma için ortam aydınlatması, tek tip, baz seviyede aydınlatma
• Görev aydınlatması, belirli bir görev için aydınlatılma, bölgesel ve daha yüksek bir aydınlatma seviyesine sahip
• Dokular, şekiller ve renkler üzerinde kontrast ve gölgelerle dramatik efektler oluşturmak için vurgu aydınlatması
• Bir mekanın görünümünü güçlendirmek ve ayrıca genel aydınlatmayı desteklemek için dekoratif aydınlatma, ya da sadece tasarım öğesi olarak bir aydınlatma armatürü kullanmak

Tasarımcı, hedeflediği ortama yaratabilmek için, işlev ve atmosfere bağlı olarak her oda için değişiklik gösterecek bazı kararlar almalıdır. Bunlar,

• Aydınlatma seviyeleri
• Işık kaynağı özellikleri, ışık akısı, CCT, CRI
• Işın açıları, ışık dağılım türleri
• Armatür çeşitleri, sıvaaltı, yüzeye monte, ray, sarkıt, aplik, portatif armatürler vb.
• Aydınlatma kontrol sistemi şeması
• Acil durum aydınlatma planı

Konutlar, insanların kişisel yaşam alanlarıdır. Konut aydınlatmasında herkese uygun standart aydınlatma çözümlerini uygulamak mümkün değildir. Bu nedenle aydınlatma tasarımcısının, tüm süreç boyunca mimar ve kullanıcılar ile yakın iletişim içinde olması gerekmektedir. Bu sayede tasarımcı konforlu ve kullanışlı başarılı bir projeye imza atabilir.