Fotometri, insan gözü tarafından algılanan görünür ışığın ölçümüdür. Fotometri, foto ve metri kelimelerinin birleştirilmesiyle oluşturulmuş bir isimdir. Foto, ışık anlamına gelen bir ön ektir. Metri ise ölçme işlemini ifade eder.
Küre ölçümü, bütünleştirme küresi adı verilen laboratuvar ekipmanı yardımıyla yapılır. Küre ölçümü, aydınlatma elemanının toplam ışık akısı, gücü, ışık verimi, renk sıcaklığı, dalga boyu gibi fotometrik ve elektriksel performans değerlerinin ölçülmesini sağlar.
Işık kaynaklarının fotometrik ölçümü, bütünleştirme küresi ve gonyofotometre adı verilen laboratuvar ekipmanları yardımıyla yapılır. Küre ölçümü, aydınlatma elemanının ışık akısı, ışık verimi, renk sıcaklığı, renksel geriverim indeksi özelliklerini, gonyofotometre ölçümü ise ışık dağılımı, ışık açısı, ışık yoğunluğu özelliklerini çıkartır.
Labbee, Ankara merkezli akredite aydınlatma laboratuvarıdır. Labbee, aydınlatma sektöründe faaliyet gösteren firmalara optik ölçümler konusunda akredite hizmet vermektedir. Laboratuvar hizmetleri kapsamında LM-79, LM-82 testleri, LVD testleri ve IP, IK derecelendirme testleri bulunmaktadır.
IES LM-79-08, Katı Hal Aydınlatma Ürünlerinin Elektriksel ve Fotometrik Ölçümleri için Kuzey Amerika Aydınlatma Mühendisleri Derneği (IESNA) tarafından onaylanmış test yöntemidir. LM-79-08 ölçümleri ile ışık kaynağının toplam ışık akısı (lümen), elektriksel gücü (W), ışık şiddeti dağılımı, ışık etkinliği (lm/W) ve renksel özellikleri (CRI, CCT) çıkartılır.
EVATEG Aydınlatma Laboratuvarı, firmalara Ar-Ge, Ölçüm ve Danışmanlık alanında hizmet vermektedir. Laboratuvarın akreditasyon süreci, TÜRKAK tarafından başarıyla tamamlanmıştır. EVATEK, uzman akademik kadro desteği ve yetkin personel kadrosuyla firmalara destek vermeye hazır.
Işık akısı, bir aydınlatma elemanının her yönde yaydığı toplam ışık miktarını yani ışık gücünü ifade eder. Birimi lümen'dir. Işık akısının ölçümü için integrating sphere (entegre küre) veya bir dizi sensör gereklidir. Entegre küre, ışık akısı ölçümü için en güvenilir ve en uygun ölçüm yöntemidir.
Bütünleştirme küresi ile ışığın, toplam ışık akısı değerini, renk özellikleri, renk uzayındaki yerini vb. gibi daha çok ışığın teknik özellikleri belirlenir. Bütünleştirme küresi ölçümlerinde detektör olarak spektroradyometre başlığı kullanılmaktadır.
Aydınlatmanın ve enerji verimliliğinin her geçen gün önem kazandığı günümüzde, teknolojinin de gelişmesiyle aydınlatma ürünlerinin nasıl ve hangi yöntemlerle test edildiği, hangi standartlara uygun cihazlar kullanıldığı bilgilerine olan gereksinim gün geçtikçe artmaktadır. Bu makalede, LED’li armatürlerin fotometrik özelliklerini belirlemede kullanılan yöntemler ve bu yöntemler sonucunda elde edilen veriler ele alınmaktadır.
Trafikte kullanılan sinyal lambalarında Avrupa Standartları uygulanmaktadır. Peki bu standartlara uygunluk kontrolleri nasıl yapılır? Gonyofotometre, Spektroradyometre, Küre ve Parlaklık Ölçer nedir?